7. FETHİYE BELGESEL GÜNLERİ’NDE TEMA; KÖTÜ GELECEK
Fethiye Belgesel Günleri 2024 yılında yedinci kez izleyiciyi belgesele/gerçeğe çağırıyor.
Etkinlik bu yıl, 19 Nisan Cuma/20 Nisan Cumartesi (2024) tarihlerinde, Fethiye Belediyesi Özer Olgun Kültür Merkezi’nde yedinci kez gerçekleştirilecek. Gerçeği görmek, düşünmeye başlamanın, gerçeği kavrayıp, kavramlara ulaşmanın temel yollarından birisidir. Bu düşünsel sürecin günümüz koşullarında zorlu olduğu, zorlu olacağı görülüyor. Bu nedenle, bu yıl tema olarak “Kötü Gelecek” olarak belirlendi.
İnsanlık, milyarlarca yıllık evren tarihinde henüz çok gençtir. Bu görece kısa sürede, en temel aracı/gereci olan akıl ile çok şaşırtıcı, insanlık için son derece olumlu aşamalar geçildi. Ancak bu olumlulukların yanında, insanlık bu denli genç olmasına karşın, milyarlarca yıla yetecek kötülüğe de tanık oldu, kötülüğün nedeni, sonucu ve en kötüsü de kurban oldu.
Fransız Devrimi, sonrasında insanlık, üstü örtük olan aklı yeniden açığa çıkardı. Ancak, pozitivist anlayışın etkisiyle bundan böyle her şeyin daha iyiye gideceği beklentisi olarak özetlenecek “ilerlemeci” düşünceler dünyanın düşünsel evrenini tam sarıyordu ki, insanlık Birinci Dünya Savaşı ile modernist şoka uğradı. Ekonomik çıkarlar ve bu temelde ortaya çıkan büyük savaş ve yıkımlar karşısında, kısacası “evrensel kötülük” karşısında “aklın” çaresiz kalabileceğine tanık olundu.
İnsan aklı, insan emeği, insanlık için daha iyi daha insani ortak bir gelecek kurmaya yeterlidir. Ancak bu kuramsal açıdan doğru olan bakış, dünya gerçekliğinde sapmaya uğruyor, kötülük geleceğimize egemen hale gelebiliyor. İşte, bu bakış açısıyla, kolay ve hazır duyarlıklara seslenen iyicil bir romantizm yerine, kendimizi uyarmak adına “kötü gelecek” olasılığına dikkat çekmek istiyoruz. Temanın açılımı çok geniştir; kişisel acılardan iklim sorununa, savaşlardan doğal yıkımlara, gelir eşitsizliğinden geleceksizlik kaygısına…
Olumsuz olan, gönlü ve kalbin istemediği yönde gelişen pek çok olguyla ve olayla karşı karşıyayız. Aklımıza bir uyarı olsun diye bu yıl belgesel günleri için “Kötü Gelecek” temasını uygun bulduk. Etkinliğimizde gösterimi yapılacak belgesellerimiz, yine bu tema çerçevesinde; yaşamın acılarını, olumsuzluklarını içeren örneklerden olacaktır.
Bu temayı belirlediğimizde, Siyonizmin Filistin/Gazze’de soykırımı ve katliamı başlamamıştı. Dünya egemenlerinin, bu katliamı destekleyen ve olumlayan politikaları nedeniyle “Kötü Gelecek” vurgusunun güncelliğini bir kez daha gördük. Dünya hegemonyasının/paranın gücünü ne yazık ki insanlığın ortak aklı henüz yenemiyor. Bu açıdan, bizi bekleyen nice acılara karşı insanlığımızı koruyabilmek için, “Kötü Gelecek” diyerek, acı gerçeklerle yüzleşip, kötü olana karşı bir panzehir oluşturma umudunda olduğumuzu özellikle belirtiyoruz.
Sabri Kuşkonmaz- sabrikuskonmaz@superonline.com, Etkinlik Yazmanı
Web; https://fethiyebelgeselgunleri.org/
6. FETHİYE BELGESEL GÜNLERİ; 15-16 Nisan 2023
İnsana insan gerek.
Acımız büyük. Acımız taze. Söylenecek söz pek çok. Ama sadece söz derman olmuyor. Depremin dermanı bilim ve eğitim.
Son yıkımda öğrendik ki; yalnız, çaresiz, yıkıntı karanlığında tek başına iken, dışarıda, varlığından emin olunmayan bir insana sesleniyoruz içeriden. Yine, dışarda, yıkıntı altında, bilmediğimiz, tanımadığımız olası bir nefes, olası canlı var mı diye sesleniyoruz. Bu ses çok önemli: İnsan sesi, birbirimizin sesi.
Unutmak, kimi zaman bazı yaralar için gerekli olabilir. Ama şunu unutmayalım; birbirimize seslenmek için bir enkazın oluşmasını beklemeyelim. İnsan olarak birbirimizin yüzüne bakabilmeliyiz. Unutmak derman değil. Depremin dermanı bilim ve eğitim.
İnsana insan gerek. Birbirimiz yüzüne bakmak için yüzümüz olmalı. İnsanlığımızı unutmamalıyız ki, yüzümüz temiz kalsın.
Unutmamanın, acıları ve yaraları iyileştirmenin yollarından biridir görmek ve göstermek. Deprem nedeniyle, gündemin değişmemesi kaygısıyla bu yıl belgesel günlerini erteleme konusunda bir değerlendirme yaptık: Sonuçta, unutmama adına, yaşanan büyük deprem acısına bir nebze dokunabilme amacıyla Fethiye Belgesel Günleri’nin zamanında yapılması kararını alıp çalışmaları hızlandırdık.
Depremin dermanının bilim ve eğitim olduğunu çok acı bir biçimde öğrendik. Bu nedenle bu yıl 6. Fethiye Belgesel Günleri’nde “Depremin dermanı bilim ve eğitim” diyoruz.
15/15 Nisan 2023; Fethiye Belediyesi Özer Olgun Kültür Merkezi
Fethiye Öğretmen Okullular ve Eğitimciler Platformu
FETHİYE 5. BELGESEL GÜNLERİ’NİN ARDINDAN…
Fethiye Belgesel Günleri’nin beşincisi, 15/16 Nisan 2022 tarihlerinde, Fethiye Belediyesi özer Olgun Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Prof. Dr. Şerife Atlıhan’ın “Geçmişten Geleceğe Kilimlerimiz, ve Erol Hıra’nın, “Geçmişten Geleceğe Ninemin Dedemin Oyun ve Oyuncakları” sergileriyle başladı etkinliğimiz.
Geçen yıl büyük belgeselci Süha Arın’ı anmıştık.
Bu yıl, Süha Arın’la birlikte çalışmış olan İsmet Arasan’ın bize onur vermesini rica ettik. Kabul ettiler. Ancak film çalışmaları nedeniyle bugün arazımda olamadılar. Altın Portakal ödülü kazanmış filmi, “ADAKALE SÖZLERİM ÇOKTUR” filmi ile aramızda oldular. Bu film, etkinliğimizin açılış filmi olarak izlendi.
Bu yıl öğrencilerimiz filmleri, “gelecek” temalı olarak hazırlanmıştı. Gençleri bu soyut temaya uygun ve beklenenin tersine, son derece farklı ve deneysel çalışmalarla hazırladıkları filmlerini bizlere sundular. Jüri de bu gerekçe ile her üç filmi de ödüllendirme yoluna gitmiştir.
Öğrenci filmleri;
Yıllardan 2042…, 6.22’, (FETHİYE ÜZÜMLÜ BORSA İSTANBUL A.L.)
Ekip; Hasan Hüseyin Uslu, Reşat Öpengin, Abdul Samet Avar, Ali Can Yaman, Emre Rüzgar Keleş, Mevsim Orhan, Eylül Naz kaynak, İrem Bozdemir, Nuran Aybüke İnci, Neslihan Sivri, Zeynep özgül Kubur, Azra Beyza Şumur, Mehmet Fatih Demircioğlu, Yunus Talha Dolunay, Ayşegül Gümüş
Ukde, 5.16’; (GÖCEK SÜLEYMAN ŞATIR A.L.)
Yönetmen; Nejlin Dim, Kameraman/Montaj; Arda Derin Subaşı
UKDE Kadrosu; Zeynep Betül Meltem, Nisan Akdeniz, Filiz Çakmak, Eylül Deniz Yalçın, Sema Karakuşak, Emir Gürboğa, Mehmet Emin Orhan
Geleceğin Sesi, 4.11’, Zeynep Türk (FETHİYE BELEDİYE FEN LİSESİ) Anlatıcı/Kurgu; Zeynep Türk.
Bu yılın öğrenci filmleri ile birlikte, etkinlik geçen yıl çevrimiçi yapıldığından, geçen yılın filmleri de gösterime sunulmuştur. Böylece dokuz adet film seyirci ile buluşmuştur.
Etkinlik Filmleri;
Muhtaç; Yön. Mehmet Emre Battal,Proje Tasarım ve Uygulama; Yiğit Nalçacı, Röportajlar; Ozan Gündoğdu, Yönetmen Yardımcısı; Yusuf Zeynel, Görüntü Yönetmeni; Abdullah Tarık Karagöz, Kurgu; Meriç Eniz Özil, Yiğit Nalçacı
Haymatlos; Yön. Mustafa Aydın,Görüntü Yönetmeni; Mustafa Aydın, Kurgu; Berat Bingöl, Talat Yalçınkaya, Mustafa Aydın, Müzik; Mercan Dede/Light in Babylon
Habitus of Self; Yön. Kurtuluş Özgen,Yardımcılar; Yusuf Efe Temiztürk, İdil Tufan, Youtube Ses- Müzik Arşivi
Etkinlik, 17 Nisan 2022 tarihinde, Köy Enstitülerinin kuruluşunun 82 yıl dönümü nedeniyle Fethiyeli Adabelenlilerin Atatürk Anıtı’na çelenk sunumuyla sona ermiştir.
Bu etkinliğimize her zaman destek veren, Fethiye Kaymakamlığına, Fethiye Belediye Başkanlığına, FETAV’a, katılımlarıyla bize destek olan okullarımıza ve öğretmenlerimize, hazırlık çalışmalarında yardımcı olan sinemacı büyüğümüz Cem Özer’e teşekkür ederiz.
Onur Konuğumuz İsmet Arasan’a, Kurtuluş Özgen’e, Mehmet Emre Battal ve Mustafa Aydın’a çok teşekkür ederiz.
Ve en önemlisi, etkinliğimizin omurgasını oluşturan, genç arkadaşlarımıza, film çalışmalarına katılan tüm öğrenci arkadaşlarımıza ve Fethiye Belgesel Günleri çalışma gurubunda yer alan, Abdullah Taşçıoğlu, Atiye Kaçar- Taşçıoğlu; Necla Halaçeli-Günal, Hüseyin Çatal, Necati Ocak ve Fercan Akcin’ne, gönülden teşekkürlerimizi sunarız.
FETHİYE 5. BELGESEL GÜNLERİ;15-16 NİSAN 2022
BU YILIN TEMASI; “GELECEK”
Fethiye 4. Belgesel Günleri çevrimiçi olarak 17 Nisan 2021 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
2022 yılı Nisan ayında düzenlenmesi planlanan Fethiye 5’inci Belgesel Günleri’nin teması “Gelecek” olarak belirlenmiştir. Etkinliğin 15-16 Nisan 2022 tarihinde gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
“Gelecek” olarak belirlenen temanın sınırları son derece geniş tutulmuş, tüm toplumsal gelecek tasavvurları, ütopyalar, distopyalar, geleceksizlik, gelecekte beklenilen olumlu ya da olumsuzluklar; açlık, tokluk, kıtlık, işsizlik, uzay ve benzeri temalar olabileceği gibi, “Şehir otogarına gelecek olan veya gelmeyecek! olan sevgili-arkadaş” gibi somut düzlemde ele alınan çalışmalar da kapsam içine alınmıştır. Kısacası, katılımcı gençlerin, “gelecek” fikri üzerine düşünmeleri ve gelecek konusunda neler düşündüğü konularını kapsayan geniş bir tema/çalışma alanı açılmıştır. Böylelikle hem soyut ve kavramsal hem de olgusal, somut anlamda çalışmalar yapılması düşüncesinde birleşilmiştir.
Etkinliğin kural olarak 15 Nisan Cuma-16 Nisan 2022 Cumartesi tarihleri arasında fiziksel katılımla yapılması planlanmıştır. Ancak, salgın koşullarına göre etkinliği yapılma biçimi değiştirilebilecektir.
Etkinliğin ülkesel (ve sonrasında uluslararası!) boyutlarda yapılabilmesinin bir ön hazırlığı olarak, bu yıl Aydın Ortaklar Öğretmen Okulu/Lisesi gibi, geçmişte öğretmen yetiştirmiş bazı okullara çağrı yapılacaktır. Sonraki yıllarda belgesel çalışmasının ülkedeki tüm okulları ve hatta tüm gençleri kapsayacak biçimde genişletilmesi hedeflenmektedir. Amaç, gerçeği yitirmeme çabasını sürekli kılmak ve bu halkayı genişletmektir
Günümüzde bilişim alanındaki çok hızlı ilerlemeler yaşanmaktadır. Bu kapsamda, endüstri 4.0, endüstri 5.0, yapay zekâ ve benzeri kavramlar her gün konuşulup tartışılmaktadır. Artık bilgi sadece “bilme” ile ilgili bir kavram olmaktan çıkmış ve tüm dünyada en önemli ve pahalı bir ürün haline gelmiştir. Bu tablo içinde hızlı dönüşümü yakalamanın yollarından biri medya okuryazarlığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak, mevcut halde, medya okuryazarlığının temel araçları olan bilgisayarlar ve akıllı telefonlar gençlerimizin kullanım biçimi olarak bir araç olmaktan çıkmış, birer amaç haline gelmiştir. Bilgiye ulaşmak ve elde edilen bilgiden yeni sentezler yapmak yerine, sadece sanal bir dünyanın verilerine bağımlı olan pasif kullanıcılar haline gelinmesi hem kişisel olarak hem de ülke geleceği açısından son derece olumsuz sonuçlar doğurabilecektir.
Belirtildiği biçimde, medya okuryazarlığı doğrultusunda medyayı doğru kullanmak yerine iletişim aygıtlarına bağımlılık, dünya literatüründe “dijital bataklık” olarak adlandırılmaktadır. Benzer biçimde, bu dijital bataklığa giren gençler, filtre baloncukları ve yankı odaları denilen kavramlarda yer aldığı gibi, sadece kendi ilgi alanlarında oluşan verilerle kuşatılmakta, gerçek dış dünya yerine telefonu/bilgisayarı kullanan kişiyi etkileyecek “sanal gerçek” ile yaşamaktadır. Kendilerine gelen ve aslında algoritmalarla filtrelenmiş veriler tüm dünyanın verisi sanılmakta ve sadece kendilerinin ilgilendiği bir alanla, yani dar bir baloncuğa hapsedilerek, çevresinden soyutlanıp, kuşatılmaktadır. Bu kuşatmanın ana hedefi yada sonucu tüketim olmaktadır. Bu halde de, artık gerçeklerden uzaklaşıp, kendilerine sunulanı tek doğru ve tek gerçek olarak algılamaya başlamaktadırlar. Bir başka deyişle içine çekildiği “reklam estetiği” ile yaşamak zorunda kalınmaktadır. Bu durumda, gazlı içecek içildiği zaman “mutlu” olunacağı, herhangi bir marka malı satın alınca da “özgür” olunacağını yanılgısına düşülmektedir. Yani, dijital katmandaki “yeni yaşam” ile ve tamamıyla gerçek ve dünyasal olandan, bir başka deyişle de doğru olandan uzaklaşılmaktadır. Böylelikle, dünya bilişim devlerinin yönlendirdiği bir zihin dünyası ile neredeyse bir “dijital zihin işgali” ortaya çıkmaktadır. Deyim yerindeyse, “Çanakkale’den geçemeyen” anlayış, bilgisayardan ve telefonlardan geçerek zihin dünyamız işgal etmektedir. Bu anlayış ve akımın olumsuzluklarına karşı, gençlerin kendi çevrelerine eleştirel gözle bakabilmesi, kendi değerlerini fark etmeleri, kendi hayat gerçeklerini görmesi ve gerçekle ilişki kurması çok önemlidir. İşte bunun yollarından biri, belgesel çalışmalarıdır. Çünkü belgesel işler ve belgesel sinema, konu olarak gerçeği ele alır. Gençlerin gerçeği konu alan bir belgesel çalışma yapmalarıyla, çevrelerinde olan bitenle etkin, yaratıcı ve sürdürülebilir bir ilişki kurmaları sağlanabilecektir. Gerçekle kurulan ilgi, gerçek dünya ile kurulan bağ, dijital kuşatmanın panzehiridir. Gençlerimizi gerçeğe ve tema olarak da “geleceğe” çağırıyoruz.
Bu çalışmayı Fethiye merkezli yapıyoruz. Böylelikle Fethiye’nin ulusal ve uluslararası düzlemde turizmle anılmasının yanında ve mevcut kültürel çalışmalara ek olarak yeni bir kültürel başlık daha eklenecektir.
Etkinlik yazmanı; Sabri Kuşkonmaz, sabrikuskonmaz@superonline.com, 0532 296 33 48
Çevrimiçi Olarak Yapılan 4. Fethiye Belgesel Günleri’nde Ödüller Verildi
4. Fethiye Belgesel Günleri 17 Nisan 2021 tarihinde çevrimiçi olarak, başarılı bir biçimde ve öngörülenin çok üzerinde bir katılımla gerçekleştirildi. “Zoom” kanalında canlı düzenlenen ve eş zamanlı olarak “Youtube” kanalında yayınlanan açılış oturumu ilk gün itibariyle beş yüzden fazla izleyiciye ulaşmıştır. Yine gençlerin filmlerinin izlenme oranları da oldukça yüksel olmuştur.
Dört yıldır düzenlenen ve yarışmalı bölümde öğrenci filmleri ile profesyonel belgesel gösterimi olmak üzere iki bölümden oluşan etkinlikte, öğrenci filmlerinin gerek izlenme oranları, gerek çeşitli geri dönüş bildirimler ve gerekse Seçici Kurul’un ödüllendirmede zorlanması, etkinliğin amacına ulaştığının bir göstergesi olmuştur.
Salgın koşulları nedeniyle kalabalık bir ödül töreninden kaçınılmıştır. Ödüller 20.04.2021 günü, Fethiye Belediyesi Meclis Salonu’nda, salgın koşullarına uygun bir biçimde verildi. Gençlere ödülleri Fethiye Belediye Başkanı Sayın Alim Karaca ve diğer protokol üyeleri tarafından verilmiştir.
Çevrimiçi programın açılışını Nilgün Kuşkonmaz yaptı ve sonrasında programın yönetimi hemen gençlere devredildi. Yarışmalı bölümde filmleri olan gençler, aynı zamanda etkinliğin tüm yönetimini de üstlenmişler ve başarıyla gösterimi sonuçlandırmışlardır.
Programda, gösterimlerden önce, emekli öğretmen Azime Korkmazgil, ve yine emekli öğretmen Mevlüt Kaplan ile, Ortaklar Öğretmen Okullular-Adabelenliler Derneği Başkanı Mustafa Özmen ve derneğin Fethiye temsilcisi Abdullah Taşçıoğlu, yaptıkları konuşmalarla, özelikle köy enstitülerine vurgu yapmışlardır.
Her yıl bir tema belirlenen etkinlikte, bu yılın teması “Kültürel Değerler” olarak belirlenmişti. Yarışmalı bölümde, başvuruda bulunan öğrenci filmlerinden üç tanesi belirlenip, “Fethiye Belgesel Günleri Ödülü” adı altında ödüllendirilmesi yolunda gidilmektedir. Bir anlamda öğrencilerin, gençlerin yoğun bir “yarışmacı etik” içine girmeleri yerine, eşit bir statüde ödüllendirme yoluna gitmek yeğlenemeye çalışılmaktadır. Bu nedenle, bu yarışmacılık haline bir çekince anlamında, ödüllendirmede bir sıralamaya gidilmemektedir.
4. Fethiye Belgesel Günleri 2021 etkinliğinde Seçici Kurul, Okan Avcı (Yönetmen, Seçici Kurul Başkanı), Çağın Ocak (Sinemacı), Atiye Taşçıoğlu-Kaçar (Eğitimci), İlksen Halime Ok (Fethiye Belediyesi, Kültür ve Sosyal İşler Müdürü) Necla Günal-Halaçeli Eğitimci), Nilgün Kuşkonmaz (Öğretim Üyesi) olmak üzere altı kişiden oluşmuştur. Seçici Kurul, yarışmalı bölümde dört farklı okul ve dört farklı ekibin çektiği altı filmi değerlendirmişlerdir. Seçici Kurul Başkanı olan ve belgesel dalında Antalya Altın Portakal ödüllü sinemacı Okan Avcı programda ödülleri açıklama konuşmasında, “Yarışmalı bölümde gösterimi yapılan her filmin onur duyulacak denli güzel ve gerçeği anlatması” nedeniyle, ayrımsız dört ekibin de ödüllendirilmesi yoluna gidildiğini belirtmiştir. Böylelikle, Seçici Kurul, 2021 4. Fethiye Belgesel Günleri “Belgesel Film Ödülü” Seçici Kurul’un oy birliği ile verdiği kararla dört ekibe ve filmlerine verilmiştir.
Böylece, etkinliğin yaklaşımına son derece uygun ve adil bir sonuç ile yarışmalı bölüm tamamlanmıştır.
Öğrenci Filmleri; “Bakırın Ateşle Dansı”, 04’.53” (Göçek Süleyman Şatır Anadolu Lisesi) Yener Erdik, Onat Balcı, İrem Bora, Berkay Kurtoğlu. “Bu Benim Sanatım”, 05’.11” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi) Kardelen Ebrar Tomaş, Kerem Ülgen, Ufuk Deniz, Enes Eren Güzel. “Delbeğin Sesi”, 05’.10” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi) Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar, Kerem Ülgen. “Eski Topraklar”, 05’.33” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi) Doruk Görgü, Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar. “Kadınların Alınteri Dastar”, 08’.36” (Hatem Anadolu Lisesi) Alican Bekâr, Aksu Nartur, Özgür Aşkın. “Okçuluğun Derinliğine”, 05’.21” (Üzümlü İMKB Anadolu Lisesi) Eren Sözdemir, Atakan Şenses, Abdül Samet Avar, Efe Alp, Samet Oğur, Sudem Kavadar, Nurmina Çalik, Azra Aydın, Esra Çetin, Zeynep Kubur.
Programda Süha Arın anıldı
Sinemanın temeli olan belgesel türü için, ülkemizde belgesel sinemacılara olan vefa borcunun eksik ödendiği saptamasından yola çıkılarak, önceki yılarda alınan kararla, hem emeğe saygı, hem de bir vefa borcu olarak, her yıl bir ustanın anılması düşünülmüştür. 4. Fethiye Belgesel Günleri’nde belgesel sinemanın büyük ustası Süha Arın anılmıştır.
Süha Arın ustayı, yarışmalı bölümde filmleri olan dört ekipten dört öğrenci birlikte çalışarak, on dakikalık bir kolaj oluşturmuşlardır. Bu kolaj da çok başarılı bulunmuş ve beğenilmiştir. Dahası, gençlerin –ve izleyicilerin- bir kısmının ilk kez tanıdığı Süha Arın’ı kısa sürede anlayıp, anlatacak bir görsel dile ulaştıkları görülmüştür. .
Tanıtım dışında çevrimiçi programda, Süha Arın’ın “Tahtacı Fatma” adlı filmi gösterilmiştir. Bu filmin jeneriğinde yer alan isimler, Süha Arın’ın bir belgeselci sinemacı olmasının yanında, bir usta ve “okul” olduğunu göstermiştir. “Tahtacı Fatma” filminden bazı isimler; Semra Özdamar. Kamera: Savaş Güvezne. Görüntü Yönetmeni: Hasan Özgen. Yönetmen yardımcıları ve kurgu: Nesli Çölgeçen, Cemal Karaman, Kemal Sevimli, Yalçın Yelence. Bu listede yer alan sanatçılar, sinemamızda çok önemli yapıtlara imza atmışlardır.
Etkinlik Filmleri; Tahtacı Fatma, (Süha Arın, 1979, 28’) Livera’da Kalandar, (Hüseyin Özden, 2016, 29’) Saya, (Burak Doğan; 2019, 20’) Anadolu’nun Gözleri-Muğla, (Cemalettin İrken; 2015, 28’) Kar Şerbeti, (Civan Hüseyin, 35’) Son Delbekçi Kadınlar, (E. Onur Ulusoy –Elif Dalkıran, 2018, 30’)
4. Fethiye Belgesel Günleri Çalışma Gurubu; Atiye-Taşçıoğlu-Kaçar, Fatma Börekçi, Yücel, Necla Günal-Halaçeli, Nilgün Kuşkonmaz, Abdullah Taşçıoğlu, Fercan Akcin, Hüseyin Çatal, Necati Ocak, Sabri Kuşkonmaz olarak sıralanmıştır. Çalışmalarda, genç nesilden Çağın Ocak ve Onat Zeybek Kuşkonmaz bilişim alanında çok önemli katkılarda bulunmuşlardır. Yine, programın ön hazırlığından sunumuna kadar, yarışmalı bölümde yer alan ekiplerden birer temsilci katılarak, 4. Fethiye Belgesel Günleri’nin çevrimiçi gerçekleşmesine damgalarını vurmuşlardır. Bu gençlerimiz; Kardelen Ebrar Tomaş, Yener Erdik, Özgür Aşkın, Hüseyin Eren Sözdemir, Okan Coşkun. Bu gençlerle birlikte, etkinlik çalışma grubunun moderatör-kolaylaştırıcı olarak görevlendirdiği Nilgün Kuşkonmaz, yarım düzineden fazla ön hazırlık oturumu ve prova yaparak, etkinliğin aksamasız bitirilmesini sağlamışlardır.
Etkinlik Fethiye’de yaşayan Ortaklar Öğretmen Okullular-Adabelenliler Derneği üyelerinin emektaşlığı ve Adabelenliler Derneği’nin sahiplenmesiyle, Fethiye Belediyesi ve FETAV’ın desteği ile gerçekleşmektedir.
4.Fethiye Belgesel Günleri 2021, Belgesel Film Ödülü’nü kazanan genç sinemacılar;
Bakırın Ateşle Dansı, 04’.53” (Göcek Süleyman Şatır Anadolu Lisesi)
Yönetmen: Yener Erdik
Senarist: Onat Balcı
Görüntü Yönetmeni: İrem Bora
Kameraman: Berkay Kurtoğlu
Bu Benim Sanatım, 05’.11” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Yönetmen: Kardelen Ebrar Tomaş
Çekim: Kardelen Tomaş, Kerem Ülgen, Ufuk Deniz
Kurgu: Enes Eren Güzel
Delbeğin Sesi, 05’.10” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Çekim Ekibi: Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar, Kerem Ülgen
Kurgu: Kardelen Ebrar Tomaş
Eski Topraklar, 05’.33” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Kurgu: Doruk Görgü
Çekim: Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar
Yönetmen: Kardelen Ebrar
Kadınların Alınteri Dastar, 08’.36” (Hatem Anadolu Lisesi)
Metin, Seslendirme, Kameraman, Kurgu, Yönetmenler (Alfabetik Sırayla) Alican Bekâr, Aksu Nartur, Özgür Aşkın
Müzik: Anonim
Çalanlar: Uğur Önür, İsmail çakır, M. Ali Kayabaş
Okçuluğun Derinliğine, 05’.21” (Üzümlü İMKB Anadolu Lisesi)
Ekip: Eren Sözdemir, Atakan Şenses, Abdül Samet Avar, Efe Alp, Samet Oğur, Sudem Kavadar, Nurmina Çalik, Azra Aydın, Esra Çetin, Zeynep Kubur
Fethiye 4. Belgesel Günleri; Program ve Yöntem:
17 Nisan 2021 Cumartesi; 13.00-19.30
13.00- 13.05; Merhaba; Nilgün Kuşkonmaz ve Kardelen Ebrar Tomaş, Yener Erdik, Özgür Aşkın, Hüseyin Eren Sözdemir.
13.10-13.15; Azime Korkmazgil’in konuşması (Emekli öğretmen)
13.16-13.21; Mevlüt Kaplan’ın konuşması (Emekli öğretmen)
13.21-13.29; Adabelen Derneği adına konuşmalar (Mustafa Özmen; Başkan, Abdullah Taşcıoğlu; Fethiye temsilcisi)
13.30-13.40; Gençler Süha Arın’ı anlatıyor.
13.41-14-00; Gençler filmlerini anlatıyor.
Yener Erdik; Bakırın Ateşle Dansı,
Kardelen Ebrar Tomaş; Bu Benim Sanatım, Delbeğin Sesi, Eski Topraklar
Özgür Aşkın; Kadınların Alınteri Dastar
H. Eren Sözdemir; Okçuluğun Derinliğine
14.30; Gençlerin filmlerinin gösterimi; Youtube kanalı linki;
https://www.youtube.com/channel/UCIkpn5-MJ7C33w8uF2-9ovA
14.30- 14.45; Bakırın Ateşle Dansı, 04’.53’’ (Göcek Süleyman Şatır Anadolu Lisesi)
14.30- 14.45; Bu Benim Sanatım, 05’.11’’ (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
14.45- 15.00; Delbeğin Sesi 05’.10” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
14.45- 15.00; Eski Topraklar 05’.33” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
15.00-15.15; Kadınların Alınteri Dastar 08’.36” (Hatem Anadolu Lisesi)
15.00-15.15; Okçuluğun Derinliğine 05’.21” (Üzümlü İMKB Anadolu Lisesi)
15.15-18.30; Etkinlik filmleri gösterimi; Youtube kanalı linki,
https://www.youtube.com/channel/UCIkpn5-MJ7C33w8uF2-9ovA
15.15-15.45 Tahtacı Fatma, Yönetmen, Süha Arın, 1979, 28’
15.45- 16.15; Livera’da Kalandar, Yönetmen, Hüseyin Özden; 2016, 29’
16.15- 16.45; Saya, Yönetmen, Burak Doğan; 2019, 20’
16.45- 17.20; Kar Şerbeti, Yönetmen, Civan Hüseyin, 35’
17.30- 18.00; Son Delbekçi Kadınlar, Yönetmen, E. Onur Ulusoy –Elif Dalkıran, 2018, 30’
18-00-18.30; Anadolu’nun Gözleri-Muğla, Yönetmen, Cemalettin İrken; 2015, 28’; (Bu filmimiz kendi kanalından izlenecektir) https://www.youtube.com/watch?v=UriJpgfA46c
18.30-19.00; Seçici kurul duyurusu ve kapanış konuşmaları
19.00-19.30 Ödül Töreni; (Fiziki tören yapılamazsa salgının seyrine göre ödül töreninin yöntemi belirlenecektir.)
Fethiye 4. Belgesel Günleri Öğrenci Belgeselleri: (Filmlerin adına göre alfabetik sırayla ve film künye bilgilerinde jenerikler temel alınmıştır)
Bakırın Ateşle Dansı, 04’.53” (Göcek Süleyman Şatır Anadolu Lisesi)
Yönetmen: Yener Erdik
Senarist: Onat Balcı
Görüntü Yönetmeni: İrem Bora
Kameraman: Berkay Kurtoğlu
Bu Benim Sanatım, 05’.11” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Yönetmen: Kardelen Ebrar Tomaş
Çekim: Kardelen Tomaş, Kerem Ülgen, Ufuk Deniz
Kurgu: Enes Eren Güzel
Delbeğin Sesi, 05’.10” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Çekim Ekibi: Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar, Kerem Ülgen
Kurgu: Kardelen Ebrar Tomaş
Eski Topraklar, 05’.33” (Fethiye Fatih Anadolu Lisesi)
Kurgu: Doruk Görgü
Çekim: Kardelen Ebrar Tomaş, Mustafa Kaçar
Yönetmen: Kardelen Ebrar
Kadınların Alınteri Dastar, 08’.36” (Hatem Anadolu Lisesi)
Metin, Seslendirme, Kameraman, Kurgu, Yönetmenler (Alfabetik Sırayla) Alican Bekâr, Aksu Nartur, Özgür Aşkın
Müzik: Anonim
Çalanlar: Uğur Önür, İsmail çakır, M. Ali Kayabaş
Okçuluğun Derinliğine, 05’.21” (Üzümlü İMKB Anadolu Lisesi)
Ekip: Eren Sözdemir, Atakan Şenses, Abdül Samet Avar, Efe Alp, Samet Oğur, Sudem Kavadar, Nurmina Çalik, Azra Aydın, Esra Çetin, Zeynep Kubur
Fethiye 4. Belgesel Günleri; Etkinlik Belgeselleri
Tahtacı Fatma; Süha Arın, 1979, 28’;
Batı Toros dağlarında, yaklaşık 2000 metre yükseklikte, annesi, babası ve kardeşleri ile birlikte ağaç kesim işinde çalışan 12 yaşında bir Tahtacı Kız’ın Özlem, sıkıntı ve düşlerinin işlendiği belgesel film.
Süha Arın; Doğum Tarihi -23 Ocak 1942, Balıkesir, Ölüm Tarihi – 3 Şubat 2004, İstanbul.
Livera’da Kalandar; Yönetmen,Hüseyin Özden, 2016, 29’;
Doğu Karadeniz halk kültüründe çok eski tarihlerden bu yana kutlanan bir yılbaşı geleneğine Kalandar denir. 13 Ocak’tan 14 Ocak’a bağlanan gece Kalandar gecesi olarak kutlanır. Kalandar etkinliklerinde bölgede hüküm sürmüş bütün uygarlıklarının kültürlerinin yansımaları görülür. Livera’da Kalandar belgeseli Trabzon’un Maçka ilçesine bağlı Yazlık (Livera) köylülerinin yaşatmaya çalıştıkları Kalandar törenlerinden bir kesit sunmaktadır.
Hüseyin Özden; 1962 yılında Gümüşhane’de doğdu. AÜ DTCF Tiyatro Bölümü 1984 yılında mezun oldu. Marmara Üniversitesi’nde Sinema dalında yüksek lisans eğitimine devam ediyor. TRT 1987- 2011 (1987-1991 Resim Seçici, 1991-1999 Tanıtım Yönetmeni, 1999-2011 Yayın Yönetmeni), Sistem Medya Prod. Film Yapım Reklamcılık Hiz. Ltd. Şti. 2011-2018 (Yönetmen/Metin Yazarı)
Saya; Yönetmen, Burak Doğan 2019, 20’
Ermenek ilçesine bağlı Kazancı beldesinde her yıl 17-18 Ocakta oynanan geleneksel Saya oyununun geçmişi Orta Asya Türk tarihine dayanır. Saya, Türkmenler arasında adı konmamış bir bayram günüdür. Türk ve Altay halk kültüründe ‘Bereket Töreni’ olarak adlandırılmaktadır. Hayvancılıkla uğraşan toplumların bereketi artırmak için düzenledikleri geleneksel bir törendir.
Burak Doğan; 1992 yılında Samsun’da doğdu. İlk, ortaokul ve liseyi Giresun’da tamamladı. 2011 yılında Bahçeşehir Üniversitesi Sinema TV bölümüne girdi Belgesel ve reklam filmi çalışmalarına devam etmektedir.
Anadolu’nun Gözleri-Muğla; Yönetmen,Cemalettin İrken, 2015, 28’
Anadolu’nun zengin kültürel değerlerini yansıtan bu dizi, 13 ayrı kentin, kültürel ve sosyolojik damarlarıyla beslenmiş bir ya da iki yöre fotoğrafçısının tanıklığında anlatılmasını kapsamaktadır. Muğla bölümü: Sıcakkanlı insanları, eşsiz doğal güzellikleri ve kültürel değerleri olan Muğla ile ilgili bölümünü içeren bir belgesel.
Cemalettin İrken; Karabük doğumlu. Ankara Üniversitesi SBF BYYO bitirdi. 1986 yılında TRT de Kameraman olarak çalışmaya başladı. Halen Yönetmen olarak TRT’de çalışmaktadır. Uzak Bakışlı Kadınlar, Kâtip Çelebi, Mevlana, Kaf Dağının Ardı Asya, Hiçbir Yerde, Köçek, Sınırda Yaşam, Anadolu’nun Gözleri adlı belgesel filmleri Altın Safran, Altın Portakal, Gazeteciler Cemiyeti, Sedat Simavi, ve Ankara Film Festivali Belgesel Film Yarışmalarında çeşitli derecelerde ödüller aldı.
Kar Şerbeti; Yönetmen,Civan Hüseyin, , 35’;
Seydikemer’de kar şerbetçiliği yapan Ali Osman Kaşlı’nın yaptığı mesleğiyle ilgili belgesel.
Civan Hüseyin; 1983 Mardin doğumludur. Muğla-Seydikemer’de profesyonel olarak fotoğrafçılık yapmaktadır. Anadolu Üniversitesi’nde eğitimini tamamlamıştır.
Son Delbekçi Kadınlar; Yönetmen, E. Onur Ulusoy –Elif Dalkıran; 2018, 30’
Fethiye’de, Yeni Mahalle’de yaşayan delbekçi kadınlar, kökeni binlerce yıl öncesine dayanan ve Anadolu’nun kadim bir geleneği olan delbekçiliğin son temsilcileridirler. Delbekçi kadınlar; melodileri ve şarkıları ile yaşadıkları coğrafyanın hikâyelerini, acılarını, umutlarını, sevinçlerini yöreye özgü delbek çalgısı ile kuşaklar boyu kulaktan kulağa aktarmış, teke yöresine zenginlik katmışlardır.
Edip Onur Ulusoy; 1986 İstanbul doğumlu. Akdeniz Üniversitesi, Halkla ilişkiler ve Reklamcılık bölümü mezunu. Mezuniyetinden sonra bir süre İstanbul’da reklam yazarlığı yaptı. Edebiyat dergilerinde şiir ve yazıları yayınlandı. Ulusal ve uluslararası birçok sosyal sorumluluk işlerinde gönüllü çalıştı. Fethiye Fotoğraf ve Sinema Sanatı Derneği kurucu üyesi. Son Delbekçi Kadınlar ilk belgesel filmi.
Elif Dalkıran; 31.01.1983 Aydın-Söke doğumlu. Dokuz Eylül Üniversitesi Müzik Öğretmenliği bölümü mezunu. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Çalıca Ortaokulunda müzik öğretmenliği yapmakta. Yine aynı okulda 2016-2018 yıllarını kapsayan Avrupa Birliği Programlarından Erasmus+ kapsamında kendi yazdığı “I Am Being an Ecological Person” adlı projesini yürütmekte.
Fethiye Fotoğraf ve Sinema Sanatı Derneği’nin kurucu üyesidir. Kısa belgesel film projeleri yürütmektedir. Son Delbekçi Kadınlar ilk belgesel filmidir
4. FETHİYE BELGESEL GÜNLERİ 17 NİSAN 2021 CUMARTESİ GÜNÜ ÇEVRİMİÇİ OLARAK GERÇEKLEŞTİRİLECEK.
Fethiye 4. Belgesel Günleri (17 Nisan 2021); Filmler, Yönetmenler, Bilgiler
4. Fethiye Belgesel Günleri 17 Nisan 2021 tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilecektir. Dünyayı saran salgın nedeniyle geçen yıl planlanmış olan etkinlik gerçekleştirilememiş ve ertelenmişti. Salgının hayatı ve de sanatı yenmemesi adına, etkinliğin bu yıl çevrimiçi olarak gerçekleştirilmesi yönünde bir karara varıldı. Bu kapsamda çalışmalar hızlı bir biçimde sürdürülmektedir.
Erteleme nedeniyle, geçen yıl etkinliğe başvuruda bulunan altı öğrenci filmi ile yine geçen yıl belirlenen altı adet usta sinemacının belgeseli bu yılın gösterim programının film listesini oluşturacaktır. Bu açıdan geçen yılın etkinlik teması olan “Kültürel Değerler” doğal olarak bu yıl için de geçerlidir.
Öğrenci filmlerinin ödüllendirilmesi önceki yıllarda olduğu gibi, üç filmin belirlenmesi biçimde olacaktır. Eğitimci kadınlardan ve gençlerden oluşan seçici kurul, altı adet öğrenci filmini gösterim sırasında değerlendirerek, bu filmlerden üç tanesini ödül listesine alacaktır. Önceki yıllarda olduğu gibi; öğrencilerimizi ‘’yarışmacı etik’’ cenderesine sokmamak adına, ödül listesine giren filmler, ‘’1., 2., 3.’’ gibi bir sınıflandırmaya tabi tutulmayacaktır. Ödül listesine giren bu üç filmin ekibine birer adet ödül verilecektir. Bu biçimdeki ödüllendirme dışında, etkinlikte filmleri gösterilen tüm öğrencilere/gençlere birer katılım belgesi verilecektir.
2019 yılında gerçekleştirilen 3. Fethiye Belgesel Günleri sonrasında, izleyen yıllardaki etkinliklerde, belgesel sinema alanından bir ustanın anılması kararlaştırılmıştı. Sinemanın tarihsel açıdan temeli olmasına karşın, belgesel sinemacılara olan vefa borcunun eksik ödendiği saptamasından yola çıkılarak, hem emeğe saygı, hem de bir vefa borcu olarak, böyle bir yeni oluşum benimsenmişti. İşte bu amaçla, 4. Fethiye Belgesel Günleri için anılacak usta olarak Süha Arın belirlenmiştir. Bu büyük usta, hiç tartışmasız, ülkemizde belgesel sinemanın temel taşlarından birisidir. Çevrimiçi bir etkinliğin görece kısıtlı koşullarında, Süha Arın’ın önemine, büyüklüğüne ve emeğine yaraşır bir anma elbette yetersiz kalacaktır. Ancak, özellikle gençleri Süha Arın ile buluşturmak için atılacak küçük bir adım hiç adım atmamaktan daha yeğlenir bir durumdur.
Bu kapsamda, yapılacak çevrimiçi programda, Süha Arın ustayı anlatması için gençlerimiz, öğrencilerimiz özendirilmiştir.
Gösterim programında Süha Arın’ın “Tahtacı Fatma” adlı filmi yer alacaktır. Süha Arın’ın bu filminin jeneriğinde yer alan bazı isimlere dikkat çekmek isteriz. Aşağıda yer verdiğimiz, filmin gerçekleştirilmesinde görev alan bu isimler bile, Süha Arın’ın çok önemli bir sinemacı ve belgeselci olmanın yanında, nasıl bir usta ve “okul” olduğunun göstergesidir.
İşte, “Tahtacı Fatma” filminden bazı isimler; Müzik düzenleme: Mehmet Erenler ve Nevit Kodallı. Söyleşiler: Semra Özdamar. Kamera: Savaş Güvezne. Görüntü Yönetmeni: Hasan Özgen. Yönetmen yardımcıları ve kurgu: Nesli Çölgeçen, Cemal Karaman, Kemal Sevimli, Yalçın Yelence. Görüldüğü gibi, bu listede değişik görevlerle yer alan sanatçılar, sonraki yıllarda Türk sinemasında çok önemli yapıtlara imza atmışlar ve sinema açısından önemli bir yerlere sahip olmuşlardır.
Etkinlik yazmanı; Sabri Kuşkonmaz- 532 296 33 48
3. FETHİYE BELGESEL GÜNLERİ’NİN ARDINDAN
Ortaklar Öğretmen Okullular-Adabelenliler Derneği Fethiye Temsilciliği olarak 19-20 Nisan 2019 tarihlerinde 3. Fethiye Belgesel Günleri’ni başarıyla gerçekleştirdik. Başarıyla vurgusu önemli çünkü bu nitelemenin sahibi bizler değiliz. Yoksa kendi kendimiz övmüş duruma düşeriz.
Etkinliğiminiz bir başka güzel tarafı başta Mustafa Özmen öğretmenimiz olmak üzere, dernek yöneticilerimizin de etkin katılımda bulunmalarıydı. Dahası, yıllık büyük toplantının da aynı tarihte Fethiye’de yapılmasıyla, etkinlik ve toplantının birbirini güçlendirmesiydi. Özetle, emek birliği ve dayanışma ile bir güzel etkinlikten yüz akıyla çıktık.
Artık Fethiye’de bir ‘’Fethiye Belgesel Günleri’’ kurumsallaştı. Öyle ki, ulusal düzeydeki tüm belgesellerin yer aldığı listelerde de artık ‘’Fethiye Belgesel Günleri’’ de yerini aldı. Burada önemli bir nokta daha var; bu tür etkinliklerin yerelde de bir karşılık bulması önemlidir. İşte bu konuda da belli bir yol alınmıştır. 13 Mayıs 2019 tarihinde kitap fuarı açılışı için gerekli olan kırmızı kurdele almak için gittiğim bir manifaturacı arkadaşın sözleri bu konuya örnektir. Kurdeleyi ne için kullanacağımı soran esnaf arkadaşa, kitap fuarı açılışı bilgisini verince ‘’Fethiye Belgesel Günleri olarak kitap fuarı mı açacaksınız?’’ diye sordu.
Kısa sürede gelinen aşama son derece başarılı. Konumuz belgesel olduğuna göre, yaşanan aşamaları kayıt altına almak ve bu kısa geçmişte yaşananları anımsamakta yarar var.
I. 30 Ocak 2016; İlk gösterim: Kayadan Kopmadık
Bu günlerin başlangıcında, 30 Ocak 2016 tarihinde Fethiye Belediyesi Kültür Merkezi’nde ‘’Kayadan Kopmadık’’ adlı belgesel filmin gösterimi yapıldı. Bu filmin iki yönetmeni vardı; Sabri Kuşkonmaz ve Sema Ali Erol. 52 dk. uzunluğundaki bu film, Osmanlı Devleti ile Karamanoğlu Beyliği arasındaki savaşlardan sonra, Karaman ve civarından Balkanlara gönderilen Yörük/Türkmenler ile ilgili bir kültürel çalışmaydı. Balkanlara gönderilen Yörüklerden, özellikle dağ köylerinde yaşayanlar, 550 yıl boyunca dillerini ve kültürlerini hiç unutmadan sürdürmüşlerdir. İstanbul, Yunanistan, Makedonya, Konya, Karaman, Ermenek ve Karamanoğlu Mehmet Beyin türbesini bulunduğu Ermenek/Balkusan köyünde yapılan çekimlerden oluşan filmin yapımı 2015 yılında tamamlanmıştır.
2015 yılı Mart ayında Mimarlar Odası İstanbul şubesinde oldukça kalabalık bir izleyici ile galasını yaptığımız filmi, Fethiyeli arkadaşlarımızdan da talep gelmesi üzerine, 30 Ocak 2016 yılında bir gösterim planladık. Bu gösterimi bir kurumsal kimlik altında yapmayı düşündük. Bu kurumsal yapı da Ortaklar Öğretmen Okullular/Adabelenliler’den başkası olamazdı. Böylece filmin gösterimini Adabelen Fethiye Temsilciği olarak gerçekleştirdik.
Filmin gösterimine çok kalabalık bir izleyici topluluğu katıldı. Belgesel türdeki filme yüzlerce seyircinin gelmesi, daha salonun çıkışında yeni bir hedef koymamıza yol açtı: Fethiye’de her yıl belgesel günleri etkinliği yapmak…
Böylece Fethiye Belgesel Günleri’ne giden yol açılmış oldu.
II. 1. Fethiye Belgesel Günleri; 27/28 Ocak 2017
Yukarıda açıkladığımız ilk gösterimden sonra, izleyen yıl için yani 2017 yılı için belgesel günleri etkinliği çalışmalarına 2016 yılı Eylül ayında başladık. Etkinlik için, her yıl bir tema çerçevesinde filmlerin gösterimini yapmayı planladık. 2017 yılı etkinliği için “Kayıp Şeyler” temasını belirledik.
Bir yıl önce bir etkinlik yapmış olsak da, bu etkinlik tek bir film ile sınırlıydı. Ayrıca, bir isimlendirme yoluna da gitmemiştik. Bu açıdan, retrospektif bir tarih yazımı gibi, 2017 yılında yapacağımız etkinliğe “2.” gibi bir sayısal isimlendirme verme yoluna gitmedik ve “1. Fethiye Belgesel Günleri” olarak belirleme yoluna gittik. Tarih olarak da, yarıyıl tatilini temel aldık.
27-28 Ocak 2017 tarihinde Fethiye Belediyesi Kültür Merkezi’nde etkinliği başarıyla gerçekleştirdik. İlk yıl, hedefi oldukça büyük tutmuştuk. Öyle ki, programı 4 Şubat 2017 tarihinde Datça Belediyesi Bülent Ecevit Kültür Merkezi’nde, 5 Şubat 2017’de Marmaris’te Garaj Kültür Merkezi’nde tekrar ettik.
Bu etkinliğimizde, katılımları ile iki önemli destekçisi vardı. Usta oyuncu Erkan Can ve Makedonyalı müzisyen Elena Hristova. Her iki sanatçı varlıkları ve sanatları ile etkinliği zenginleştirdi. Elena Hristova’ya, etkinlik filmlerinden “İki halkın Ortak Sesi” adlı filmin yönetmeni Ayhan Orhuntaş gitarıyla eşlik etti.
Etkinliğin açılışında, Erkan Can’ın köy enstitülerini konu alan bir filmi olan “Toprağın Çocukları”nın fragmanı da gösterildi. Ayrıca, yönetmenler Mustafa Ünlü, Ayhan Orhuntaş, Orhan Soylu ve Sabri Kuşkonmaz filmlerin gösterimi sonunda izleyicilerle söyleşi yaptı.
Oldukça yoğun olan programı başarılı bir biçimde sonuca ulaştırdık.
Konuğumuz Erkan Can, usta bir oyuncu olduğu kadar, köy enstitüleri konusundaki duyarlılığını bizimle paylaştı. Ve çok önemli bir öneride bulundu; Etkinlik tarihi olarak köy enstitülerinin kuruluş tarihi olan 17 Nisan’ı temel almamızı söyledi. Bu öneriyi hemen kabul ettik. Buna göre, 17 Nisan tarihi hafta içine rast gelirse, bir önceki veya bir sonraki hafta sonu olmak üzere, 17 Nisan’ı ilkesel gün olarak uygulamaya başladık.
Birinci etkinliğin filmleri; Akdenizli, (Yapımcı/Yönetmen: Mustafa Ünlü- Selda Meral), Bursa’nın Nâzım’ı (Yönetmen: M. Sadık Aslankara ), Denizin Elleri (Yapım/Yönetim: Orhan Soylu), İki Halkın Ortak Sesi, (Yönetmen: Ayhan Orhuntaş), Kayadan Kopmadık, (Yönetmen: Sema Ali Erol- Sabri Kuşkonmaz), Lamekân: Metalaşan Kentin Çöküşü, (Yönetmen: İmre Azem)
III.2. Fethiye Belgesel Günleri; 20/21 Nisan 2018
2017 yılındaki etkinlik konuğumuz olan Erkan Can’ın önerisiyle, 2. Fethiye Belgesel Günleri için tarihi 20/21 Nisan 2018 olarak belirledik. Tema olarak da “Kadın” temasında karar kıldık.
Bu yıl için köklü bir yenilik daha yaptık; etkinliği bir “sayfiye kültür etkinliği” olmaktan çıkarıp, geleceğe yönelik bir kalıcılık olmasını da gözeterek, gençlerin katılımını sağlamayı düşündük. Bunun için gençlere yönelik, beş dakikalık belgesel film yarışmasını uygulamaya koyduk. Okullara belgesel yarışması duyurusu yapmakla yetinmek yerine, etkileşimli iletişim yolunu seçtik. Okullarda öncelikle, sinema, belgesel, yapım, senaryo ve kurgu konularında seminer vererek hem bilgilendirme sağlayacak hem de ilgiyi uyandıracaktık. Yarışma şartnamesini hazırladık. Gerekli izinleri Kaymakamlık ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden aldık. Fercan Akçin ve Abdullah Taşçıoğlu’nun önemli çalışmaları ile bürokratik süreci tamamladık. Eğitimci olarak Sabri Kuşkonmaz ve sinemacı arkadaşımız Veysel Gençten, hem okullarda, hem de Fethiye Belediye Kültür Merkezi’nde gençlere eğitim verdi. Yarışmaya katılan filmlerde bu eğitimlerin yararını çok açık bir biçimde gördük. Ödül alan filmlerden biri, eğitimden etkilenerek ilk kez çekilen “Kesin Kadındır” filmi oldu.
İkinci Belgesel Günleri’nin oyuncu, sanatçı önemli konukları vardı. Hepsi de çok değerli katkılarda bulundular. Oyuncu Semra Dinçer ilk günün sunuculuğunu üstlendi. Fotoğraf sanatçısı Neslihan Yazıcılar “Kadın Yüzlerinden Hayatlar” fotoğraf sunumunu ve sergisini gerçekleştirdi. Oyuncu İdil Talu kadın temalı tek kişilik harika bir performans gerçekleştirdi.
Ortaklar ve müzik deyince hemen aklımıza gelen okulumuzun övüncü Makbule Kaya da muhteşem bir konser verdi. Makbule Kaya konseri öncesinde yine arkadaşlarımız, Aslı Özabalı Gökçeaslan, Ahmet Ali Sümbül, Gaffar Çit, Veli Pabuşçu’dan güzel bir müzik ziyafeti tattık. Müzik bu kadarla bitmedi, Abdullah Taşçıoğlu, Nejla Halaçeli ve Nilgün Kuşkonmaz’ın programlamasıyla, Fethiyeli delbekçi kadınlarımız da sürpriz bir mini konser verdiler.
Böylece, ikinci etkinlik, bir önceki etkenliğe göre daha başarılı bir biçimde gerçekleştirildi.
İkinci etkinliğin filmeleri; a) Öğrenci Filmleri; Meyus. (Yönetmen Batuhan Çoban, Göcek Anadolu Lisesi), Kesin Kadındır, ( Yönetmen Aksu Nartur, Özel Hatem Okulları), Mij, (Yönetmen Batuhan Çoban, Göçek Anadolu Lisesi), O Bir Kadın, (Yönetmen Ali Fırat Kaya, Fethiye Anadolu Lisesi), Algı, (Yönetmen Barış Samet Balkış(Fatih Anadolu Lisesi), Kadın Mucitler, (Yönetmen Eren Erdal, Fatih Anadolu Lisesi).
Bu filmleri eğitimcilerden oluşan jüri değerlendirdi ve Meyus, Kesin Kadındır ve O Bir Kadın adlı filmleri ödüllendirdi. Gençlerin filmlerin ödüllendirilmesinde, 1.2.3. gibi bir sıralama ile onları kategorize temek yerine “ilk üç” gibi bir ölçüt belirlenmiştir. Gençlere ödül olarak birer tane kamera, Nutuk ve Belgesel Sinema adlı kitap verilmiştir.
b) Diğer filmler; Tobacco Girl/ Tütüncü Kız, (Yönetmen, Biljana Garvanlieva), Evcilik, ( Yönetmen, Bingöl Elmas) Gündelikçiler, (Yönetmen Emel Çelebi), Lilit’in Kızkardeşleri, (Yönetmen Emel Çelebi).
III. 3. Fethiye Belgesel Günleri; 19/20 Nisan 2019
Üçüncü Fethiye Belgesel Günleri için seçilen tema “Eğitim” olmuştur. Bu temaya bağlı olarak da, etkinliğin açılışında konferans vermesi için eğitimci/yazar Abbas Güçlü’nün davet edilmesi düşünülmüştür. Sayın Güçlü, davetimize olumlu yanıt vermiş ve etkinlikte de iki gün boyunca çok değerli katkılar sunmuştur. Sonrasında da Milliyet gazetesindeki köşesinde yine etkinliğe özel bir yer vermiştir. Dahası, bizlere destek olmak amacıyla, şimdiye değin gösterilen tüm filmlere de internet sitesinde yayınlamaya karar vermiştir.
Bu yılın etkinliğinde sürpriz film “Dilsiz Duvarlar” olmuştur. Nilgün Kuşkonmaz ve Atiye Taşçıoğlu-Kaçar’ın bir dost söyleşisi sırasında ortaya çıkan, boşaltılmış köy okulları ile ilgili bir film yapmak fikri, kısa sürede hayata geçirilmiştir. Tamamen, amatör bile olmayan “yönetmen kameraman ve yapım ekibi” sorunu doğru görmeyi başarmış ve sonuçta ortaya her zaman izlenecek bir film çıkmıştır.
Bu filmin oluşturulma süreci bile başlı başına, köy enstitüsü kültürünün devamı olan Ortaklar Öğretmen Okulu’nda alınan eğitimin ne denli doğru ve yaşamsal olduğunun kanıtıdır. Zira, yanlış olanı herkes görebilir. Ancak, yanlış olanın üzerine gitme sorumluluğu ve cesaretini bir bakıma bizlere okulumuz vermiştir. Bunun da ötesinde, gerekli deneyim olmadan böyle bir girişimde bulunma özgüveni de yine bir eğitim sonucudur. Sonuçta ortaya çıkmış olan “Dilsiz Duvarlar” imece, emek, dayanışma konularında da bir örnek çalışmadır.
2019 yılında tanıtım konusunda daha çok sosyal medya tanıtımlarına yer verilmiştir. Bu tanıtımlardan anlaşılmıştır ki, medya okuryazarlığı ve sosyal medya okuryazarlığı konusunda henüz toplum oldukça geri bir düzeydedir. Çünkü ulaşılan etkileşimli iletişime göre elde edilen geri dönüşler oldukça kısıtlı kalmıştır. Yine bu yıl için görülen başka bir özellik, “eğitim” gibi soyut bir konuda öğrencilerin film çekmemiş olmaları dikkat çekici olmuştur. Kavramsal düşünme ile soyut kavramlarla ilgili çalışma yapma arasında doğru orantı olduğu düşünüldüğünde bu ilginç ve ne yazık ki beklenen bir sonuçtur. Ayrıca, eğitim konusunda, yabancı kökenli çok sayıda film olmasına karşın, yerli yapımların son derece az oluşu da başka bir veridir. Yıllardır tartışılan eğitim sorunundaki aksaklık, eksiklik öylesine bir çok boyutlu toplumsal sorundur ki, bu konuda belgesel çalışması bile yetersiz düzeydedir. Toplumun ortalama kalitesi bu konuda da kendini göstermiştir.
Bu yıl etkinliğimize Abbas Güçlü’nün yanı sıra, Makbule Kaya ve Bayram Salman renk katmıştır. Öyle ki, etkinlik sonunda Makbule Kaya konseri neredeyse bir belgesel günleri klasiği haline gelmiştir.
Bu yıl konu eğitim olmakla, birinci gün açılışta, ”Argonomi” isimli YouTube kanalının sunucusu ve kurucusu olan Pelin Öztürk’ün, Köy Enstitülerinin doğuşuna, gelişimine ve kapatılmasına ilişkin “Politikanın Kurbanı: Köy Enstitüleri” videosu gösterimi çok beğenilmiştir.
Bir yenilik olarak, bir önceki öğrenci filmlerinden ödül alanların tekrar gösterimi yapılmıştır. Bu uygulama, ilerleyen yıllarda da belli bir seçim içinde sürdürülecektir.
Bu yıl, film gösterimlerini yan ısıra, seçilen eğitim teması doğrultusunda iki güzel sunum da yapılmıştır. Bir tanesi Ahmet Doğan’ın sunduğu, “Öğretmen Okullarında Eğitim ve Öğretim Nasıldı? Başlıklı sunumdur. Ortaklar Öğretmen Okulu Mezunu Öğretmen ve Öğrencilerinin fotoğraf destekli anıları eşliğinde demokratik işleyiş, öğretim etkinlikleri, kültür – sanat çalışmaları ve yaşama yansıyanlara bu sunumda yer verilmiştir. İkincisi de, “Doğal ve Tarihi Ortamda Bütünsel Öğrenme Örneklemesi” başlığı altında, öğretmenlerimiz Mustafa Özmen, Hüseyin Yaşar, farklı bir eğitim modelini bizlere anlatmıştır. Bu modelde, “Bütün parçalardan daha kolay algılanır” yaklaşımı ile öğretimde disiplinler arası bir bütünsellik sağlamaya özen gösterme konusu görsel veriler ve deneyimlere aktarılmıştır.
Ortaklar Öğretmen Okulu mezunu bir arkadaşımız olan Esin Aras da elde kalan artık kumaşları ya da elbiselerin sağlam kısımlarının kesilerek kırk yama, kırk pare, ulama olarak yörelere göre isim alan el işleri (Patchwork) sergisinin yer aldığı sergi açarak farklı bir katkı sağlamıştır.
Bu yılın etkinliği, içerdiği konferans ve sunumlarla birlikte, yine çok başarılı bir biçimde sonuçlanmıştır. Öyle ki, pek çok kişiden abartısız övgüler alındığı gibi, daha iyisini nasıl olabileceği gibi sorular da duyulmuştur. Dolaysıyla, bir akıma “korkutucu” bir başarıdan bile söz emek mümkündür. Zira bir sonraki yıl daha iyisini yapmak gibi bir yükümlülük kendiliğinden doğmuştur.
Etkinlik Filmleri; a) Öğrenci Filmleri; Berk, (Proje Ekibi: Yönetmen/ Kamera/ Ses/ Kurgu; Vincent Ali Can Bekar, Özgür Aşkın, Gül Başak Arıkök, Ecem Erdemli), Okul Engel Tanımaz, (Yönetmen: Barış Çelik, Senaryo: Necip Fazıl Karabulut, Görüntü Yönetmeni: Kaan Kıvrak).
b) Diğer filmler; Dilsiz Duvarlar, (Yönetmenler, Nilgün Kuşkonmaz, Atiye Taşçıoğlu –Kaçar), Beni Yürekten Dinleyin, (Yönetmen; Enis Rıza), Kuştepe Blues, (Yönetmen, Nedim Hazar), Terlik, (Yönetmen, Barış Sarhan), Sarının Üzerine Siyah, (Yönetmen, Haşmet Hakan Topaloğlu).
Önümüzdeki günlerde 2020 yılının çalışmasına aynı hız ve coşkuyla başlayacağız. Bütün bu etkinlikleri değerli ve önemli kılan en temel unsur birlik, dayanışma ve imece olmasıdır. İnsanların bir araya gelip, para kazanma dışında, insanlara ilişkin bir şeyler yapmaya dair umudu sürekli kılmak adına girişilen bu çabalar çok önemlidir. Kim ne kadar katkı verirse versin, çok değerlidir. Şair Yannis Ritsos’un dediği gibi, şarkımız, birbirimizden ayrılmak için değil, birleşmek içindir şarkımız.
İşte bu şarkı, tüm Adabelenliler ve gönülden destek olan pek çok dostumuz ile birlikte söylenirken, şarkının davulunu boynunda taşıyanları da burada anmak gerekirse; Atiye Taşçıoğlu-Kaçar, Nejla Halaçeli, Fatma Börekçi, Nilgün Kuşkonmaz, Abdullah Taşçıoğlu, Fercan Akcin, Necati Ocak, Hüseyin Çatal, Yunus Ünver ve Sabri Kuşkonmaz… ve atasözündeki anlamın tersine, bu davulun sesi yakından da güzeldir.
Sabri Kuşkonmaz- Etkinlik Yazmanı
Fethiye Belgesel Günleri 